Cây Húng Bạc Hà được biết đến như một loài rau sống ăn kèm trong rất nhiều bữa ăn của nhiều gia đình. Tuy vậy, cây còn có rất nhiều đặc điểm nổi bật và là loài thảo dược rất tốt cho sức khỏe mà còn nhiều người chưa biết đến.
Hôm nay, Vườn Tâm sẽ chia sẻ cho các bạn những đặc điểm, ý nghĩa đặc biệt của cây Húng Bạc Hà cùng với cách trồng và chăm sóc nuôi dưỡng cây.
Đặc điểm hình thái của cây Húng Bạc Hà
Húng Bạc Hà là loài thân thảo, thân chồi và rễ mọc ngầm dưới gốc giúp cây dễ dàng hút nước và dinh dưỡng nên phát triển tương đối nhanh. Thân non mọc ở phía trên có màu tím mang lá và phân nhánh.
Lá cây nhỏ hình trái xoan hoặc thon nhẹ, lá phiến mỏng mép lá xẻ răng cưa, không lông màu xanh thẫm. Lá cây tỏa ra mùi thơm đặc trưng.
Phân biệt Húng Bạc Hà (Húng Lủi) và cây Bạc Hà
Nhiều người thắc mắc Húng Lủi có phải là Bạc Hà không? Bề ngoài và hương thơm tương đối giống nhau khiến nhiều người nhầm lẫn 2 loại cây này với nhau. Tuy nhiên cũng không quá khó để phân biệt 2 loại cây này.
Húng Lủi và Bạc Hà đều thuộc họ Hoa Môi, thân thảo nhỏ, lá xanh thẫm có răng cưa nhưng có điểm khác nhau ở phần thân. Nếu thân Húng Bạc Hà màu xanh hoặc tím, nhẵn, không lông thì trên thân Bạc Hà có lông tơ nhỏ.
Đặc biệt, để phân biệt rõ hơn ta có thể dựa vào mùi vị của cây. Húng Lủi có mùi thơm khá gắt, vị cay nhẹ trong khi Bạc Hà có mùi thơm mát nhẹ nhàng cùng vị cay nhẹ the mát như kẹo singum ta thường ăn.
Nguồn gốc của cây Húng Bạc Hà
Cây có nguồn gốc hoang dã tại Châu Âu, tây bắc Châu Phi và tây nam Châu á. Cây thuộc họ Hoa Môi (Lamiaceae), có tên khoa học là Mentha aquatica. Cây chính là một loại rau thơm được chế biến ăn kèm với nhiều món ăn tại Trung Đông và Châu Á.
Tại Việt Nam cây được trồng ở nhiều nơi với nhiều tên gọi khác nhau như cây Húng Lủi, Húng Lũi, Húng Lá, Húng Bạc Hà, Rau Húng, Húng Láng…
Công dụng của cây Húng Bạc Hà
Cây không đơn thuần chỉ là loại rau sống trong rất nhiều bữa ăn mà còn mang lại rất nhiều lợi ích trong cuộc sống từ thẩm mỹ, cảnh quan cho đến sức khỏe của mỗi người. Sau đây sẽ là một vài công dụng nổi bật:
Loài thảo dược tốt cho sức khỏe
Trong cây Húng Bạc Hà có chứa hàm lượng chất dinh dưỡng, vitamin và chất khoáng cao. Cây cung cấp chất xơ, vitamin A, C, sắt, kali, folate… cho cơ thể.
Loài thảo mộc tự nhiên này hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, kích hoạt tuyến nước bọt tăng cảm giác ngon miệng, giúp cải thiện hội chứng kích ứng ruột và tình trạng đầy bụng, khó tiêu, bụng ọc ạch khó chịu rất tốt.
Ngoài ra, cây còn rất tốt cho người mắc phải bệnh hô hấp như sen suyễn, viêm xoang, cảm cúm, làm dịu cổ họng, khai thông mũi miệng, giúp vệ sinh răng miệng giảm thiểu tác hại của vi khuẩn đến răng,…
Cây làm tăng khả năng miễn dịch, được dùng để giảm cân, làm hơi thở thơm tho và chữa một vài bệnh về da đặc biệt là mụn nhọt…
Làm gia vị
Đây là công dụng phổ biến và quen thuộc với mỗi chúng ta. Rau Húng là một thứ gia vị quen thuộc để chế biến món ăn chính hoặc món tráng miệng trong các bữa ăn. Nhờ mùi thơm đặc trưng cây rau húng tạo nên mùi hương và kích thích vị giác cho người thưởng thức món ăn đó.
Không chỉ thế, cây còn được dùng để trang trí món ăn, giúp món ăn trở nên đẹp hơn, hấp dẫn ánh nhìn và tạo cảm giác ngon miệng hơn.
Pha chế đồ uống
Do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như giá thành, độ phổ biến mà cây Húng Bạc Hà thường được sử dụng để thay thế cho lá Bạc Hà trong pha chế đồ uống.
Nhờ có màu sắc và mùi vị khá tương đồng với Bạc Hà mà các đồ uống được trang trí hay sử dụng tạo hương vị từ Húng Bạc Hà không bị ảnh hưởng quá nhiều mà vẫn thơm ngon và hấp dẫn. Bởi vậy, từ lâu cây trở thành một thứ gia vị quen thuộc cả trong pha chế.
Làm cây để bàn và đuổi muỗi
Có lẽ đem cây trở thành một loài cây để bàn là một ý tưởng khá mới lạ mà rất ít người từng nghĩ đến. Tuy nhiên cây có rất nhiều đặc điểm đặc biệt và phù hợp với một loại cây trồng để bàn phổ biến và được yêu thích.
Nhờ đặc tính dễ trồng và thích nghi tốt, cây dễ dàng sống và phát triển trong môi trường ánh sáng và nhiệt độ trong nhà mà không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc.
Với mùi thơm nhẹ nhàng cây tỏa ra tạo cảm giác thư thái, giảm thiểu stress, tăng độ tập trung cùng dáng cây xanh nhỏ bé thu hút ánh nhìn. Mùi hương này có chứa hàm menthol, pinene, camphene, limonine … vừa tốt cho sức khỏe vừa có tác dụng xua đuổi côn trùng.
Cách trồng cây Húng Bạc Hà
Cũng tương tự như nhiều loại cây khác, chúng ta có thể trồng Húng Bạc Hà theo hai cách chính là từ hạt giống hoặc từ cây.
Trồng Húng Bạc Hà từ hạt giống
Trồng bằng hạt giống thường được nhiều nhà vườn lựa chọn do cách thức trồng dễ thực hiện và trồng được cây với số lượng lớn. Khi trồng cần chuẩn bị:
Hạt giống
Lựa chọn hạt giống tại các cơ sở hay cửa hàng bán hạt giống uy tín sẽ đảm bảo năng suất và tỷ lệ nảy mầm cao. Nếu bạn chưa biết mua tại đâu, bạn có thể liên hệ trực tiếp với Vườn Tâm để được tư vấn một vài địa điểm uy tín nhé.
Đất trồng
Lựa chọn đất có độ xốp được pha trộn với xơ dừa hay xỉ than, vừa đảm bảo giữ độ ẩm đất ổn định vừa thoát nước tốt. Bạn có thể tận dụng mọi khoảng trống để trồng từ khay, chậu nhựa, thùng xốp để trồng.
Gieo hạt
Gieo trực tiếp hạt lên đất, phủ một lớp rơm mỏng lên trên để tránh thoát hơi nước và thường xuyên tưới nước giữ độ ẩm thích hợp để hạt dễ dàng nảy mầm.
Để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao hơn và nhanh hơn, bạn cũng có thể ngâm hạt với nước ấm 8-24h, sau đó ủ hạt đến khi tách vỏ rồi gieo như bình thường cũng được.
Trồng Húng Bạc Hà từ cây
Cây Húng Bạc Hà sau khi trưởng thành có thân gốc bò dưới đất có thể dài lên tới 1m, đây cũng là một nguồn cây giống khá lớn để các bạn có thể tận dụng.
Đầu tiên, bạn cắt nhỏ thân gốc với chiều dài 5-10cm rồi trồng trên đất và tiến hành chăm sóc như bình thường.
Lưu ý thường xuyên bổ sung nước cho đất và làm đất tơi xốp để những chiếc rễ non bén rễ bám sâu vào lòng đất. Sau khi cây bén rễ và có các mầm non nhú lên, ta có thể chuyển cây ra đất trồng bình thường rồi.
Cách chăm sóc Húng Bạc Hà
Húng Bạc Hà là loài cây phát triển nhanh và dễ dàng thích nghi với môi trường bất kể thời tiết nóng lạnh hay mưa nắng. Ta sẽ không mất quá nhiều công chăm sóc mà cây vẫn phát triển nhanh chóng. Khi chăm sóc chỉ cần chú ý một vài yếu tố nhỏ:
Đất
Như đã đề cập ở phần trên, đất trồng cây tốt nhất là đất xốp và thoát nước tốt. Thường xuyên kiểm tra tình trạng đất khô hay ướt sẽ giúp giảm thiểu được nấm mốc và sâu bệnh ẩn sâu trong đất.
Nước
Cây Húng Bạc Hà có sức sống cao, có thể chịu được điều kiện nước khô hạn, tuy nhiên cây phát triển tốt nhất trong điều kiện được tưới nước đầy đủ. Lượng nước tưới phụ thuộc vào số lượng cây và khả năng thoát nước của đất.
Trung bình nên tưới cây 1-3 lần/tuần, tưới chủ yếu vào buổi sáng hoặc chiều tối hạn chế thoát hơi nước.
Ánh sáng và nhiệt độ
Cây phát triển tốt trong điều kiện ánh sáng toàn phần, nếu trồng cây trong nhà nên trồng cây gần cửa sổ hoặc thỉnh thoảng đem cây đi tắm nắng tuần 1-2 lần.
Mùa hè, nhiệt độ cao và ánh mặt trời gay gắt có thể khiến lá cây Húng Bạc Hà cháy nắng và vàng úa, lúc này hãy đảm bảo cung cấp đủ nước hoặc trồng xen kẽ cây cùng nhiều loại cây khác tạo nên độ cân bằng độ ẩm giúp cây sống khỏe hơn.
Trong trường hợp các cây bị cháy đen hoặc héo bạn nên cắt bỏ phần cây đã chết để những mầm non mới có không gian và dinh dưỡng để đâm chồi.
Phân bón
Phân bón hữu cơ chính là nguồn dinh dưỡng an toàn, thân thiện với môi trường và rất thích hợp với cây. Cách tự làm phân bón hữu cơ được Vườn Tâm cập nhật trong bài viết này mời các bạn đọc và tham khảo: https://tam.garden/huong-dan-trong-cay-bang-phan-bon-huu-co/
Nếu không có thời gian, hãy bổ sung phân urê cho cây định kỳ 1-2 tháng/lần theo tỉ lệ 1 muỗng phân urê : 2 lít nước.
Cây để bàn đặc biệt từ Húng Bạc Hà
Loài cây Húng Bạc Hà tươi mát và gần gũi sẽ trở thành một chậu cây để bàn đặc biệt, tươi mát giúp bạn thư thái và tập trung hơn trong công việc. Cây dễ dàng chăm sóc, thân mềm dẻo dễ tạo hình, cùng cành lá xum xuê làm nên vẻ đẹp hút mắt riêng biệt.
Thỉnh thoảng ta cắt gọn những ngọn xanh vừa tạo hình cho cây vừa kích thích mầm xanh khác nhú lên, vừa có một bữa ăn với rau ăn kèm thơm mát siêu mê ly thì còn gì bằng
Đó là cách Vườn Tâm đem thiên nhiên vạn vật đến gần hơn với mọi người. Nếu bạn có những loài cây hay ý tưởng gì đặc biệt về cây để bàn thì đừng quên chia sẻ cùng Nắng nhé!
Các loại cây gia vị khác:
- Cây ớt cảnh
- Cây cà chua
- Cây tía tô
- Cây hương thảo