Lễ Cúng đầy tháng bé gái là một trong những nghi thức tâm linh truyền thống của người Việt Nam. Nghi lễ này thể hiện lòng biết ơn đối với trời đất, và các vị Đại Tiên đã ban tặng gia đình một thiên thần nhỏ. Hãy cùng Mytour Blog khám phá về lễ cúng đầy tháng bé gái để tổ chức một buổi lễ trang trọng và ý nghĩa nhất cho bé yêu của bạn.
Ý nghĩa của lễ đầy tháng bé gái là gì?
Trong những câu chuyện về nguồn gốc của lễ cúng đầy tháng bé gái, mỗi vùng miền sẽ kể những truyền thống khác nhau. Tuy nhiên, chung quy đều là những câu chuyện về việc Bà Mụ và Đức Ông đã tạo ra hình dáng cho đứa bé yêu quý của gia đình.
Theo truyền thống, mỗi em bé khi ra đời đều được hình thành bởi 12 Bà Chúa, hay còn gọi là Đại Tiên. Mỗi Bà Mụ có nhiệm vụ tạo ra một phần nhất định của đứa trẻ như tay, chân, đầu, mắt, mũi, miệng, tóc,…
Khi bé gái tròn một tháng tuổi, gia đình tổ chức lễ cúng đầy tháng để tri ân Đại Tiên và Bà Mụ, người đã tạo ra hình hài của đứa bé và che chở 'mẹ tròn con vuông'. Đây cũng là dịp để gia đình cầu nguyện, mong muốn sự bảo vệ, hỗ trợ từ các thần linh để bé luôn khỏe mạnh, thông minh và an lành trong tương lai.
Lễ cúng đầy tháng bé gái để tri ân Đại Tiên và Bà Mụ (Nguồn: Internet)Thang đo chuẩn xác cách tính đầy tháng cho bé gái
Theo quan điểm dân gian từ xưa, để tính ngày đầy tháng cho trẻ, người ta thường sử dụng lịch âm, theo nguyên tắc “Gái lùi 2, trai lùi 1”. Nghĩa là, ngày cúng đầy tháng bé gái sẽ sớm hơn 2 ngày, còn bé trai sẽ sớm hơn 1 ngày. Ví dụ, nếu bé gái sinh vào ngày 5/2 âm lịch, ngày đầy tháng sẽ là 3/2 âm lịch. Tuy nhiên, quan niệm này không có cơ sở khoa học, nên nhiều gia đình chọn tính theo lịch dương.
Bộ mâm cúng đầy tháng cho bé gái đầy đủ
Việc chuẩn bị mâm cúng đầy tháng cho bé gái thường làm cho các vị cha mẹ trẻ cảm thấy bối rối, vì họ không biết lựa chọn những vật phẩm nào để đảm bảo đầy đủ ý nghĩa. Thông thường, mâm cúng đầy tháng cho bé gái cần chuẩn bị những điều sau:
Mâm cúng tôn vinh Bà Mụ cho bé gái
Mâm cúng tôn vinh Bà Mụ cho bé gái bao gồm các lễ vật:
- Trang phục vàng: Đồ dành cho bé gái như váy áo màu vàng, đôi giày màu vàng, nơ vàng.
- Trầu cau: 12 miếng trầu phủ lá phượng, cau bổ tư và 1 miếng to hơn với cau nguyên quả.
- Đồ chơi cho trẻ em: Đồ chơi làm từ nhựa hoặc sành sứ.
- Động vật: Con cua, ốc, tôm để sống hoặc hấp chín. Các động vật này phải là 12 con có kích thước tương đồng và 1 con lớn hơn.
- Phẩm oản: Chia thành 12 phần đều nhau và 1 phần nhiều hơn.
- Lễ mặn: Bao gồm gà luộc, xôi, cơm, canh, món ăn, rượu trắng.
- Kẹo bánh: Chia thành 12 phần và 1 phần nhiều hơn.
- Hương hoa: Nhang, lọ hoa đa sắc, tiền vàng và nước trắng.
Bộ mâm cúng đầy tháng đầy đủ cho bé gái
Ngoài trang phục cúng cho bàn thờ Phật, gia tiên và ông địa, trên bàn cúng đầy tháng bé gái còn phải chuẩn bị các vật phẩm lễ vật như:
- 12 chén chè đều nhau và 3 tô chè lớn.
- 12 đĩa xôi đều nhau và 1 đĩa nhiều hơn.
- 1 con gà luộc.
- Bộ tam sên bao gồm trứng luộc, thịt heo luộc, tôm hoặc cua luộc.
- Hoa tươi, mâm ngũ quả, nhang, đèn, trà, rượu, nước muối và gạo.
- 1 bộ đồ hình thế có ghi họ tên và ngày tháng năm sinh của bé.
- 13 miếng trầu cánh phượng, 13 bộ váy áo, 13 đôi hài và 13 nén vàng. (Lưu ý: Các lễ vật đều phải giống nhau, trong đó có 12 món kích thước bằng nhau và 1 món kích thước to hơn.)
Bàn cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy
Ngoài mâm cúng đầy tháng bé gái và mâm cúng mụ, gia đình cũng cần sắm thêm bàn cúng cho Đức Ông và 3 Đức Thầy. Bàn cúng này thể hiện lòng biết ơn và mong muốn sự phù hộ của các thầy sau này. Bàn cúng Đức Ông và 3 Đức Thầy sẽ có các lễ vật như:
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 con gà luộc tréo cánh.
- 1 tô cháo lớn.
- 1 tô chè lớn.
- 1 miếng thịt quay.
- 1 đĩa ngũ quả, trầu cau, rượu và tiền vàng mã.
Hướng dẫn trang trí bàn cúng đầy tháng cho bé gái
Cách bài trí lễ vật trên bàn cúng đầy tháng bé gái cần tuân theo quy định về vị trí đặt bàn cúng và cách sắp xếp hoa cúng. Chi tiết như sau:
Nghi lễ cúng đầy tháng bé gái đầy đủ
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật, bố mẹ sẽ bắt đầu nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái.
Văn khấn đầy tháng cho bé gái
Người cúng đọc văn khấn cúng đầy tháng trang trọng: “Hôm nay là ngày lành tháng tốt, cháu gái được tròn một tháng tuổi. Gia đình tôi đã chuẩn bị mâm cúng thịnh soạn này, kính cầu 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông về nhận lễ. Chúng con mong các vị hỗ trợ để cháu phát triển nhanh chóng, hiền lành, tài năng. Cầu xin các vị phù hộ, mang lại hạnh phúc và bình an cho gia đình chúng con suốt cả năm”.
Nghi thức đặt tên cơ bản cho bé gái
Sau khi thắp nhang khấn cúng lễ đầy tháng xong, người cúng sẽ thực hiện lễ đặt tên cho bé. Họ sẽ đọc tên đầy đủ đã chọn và gieo 2 đồng tiền lên đĩa. Nếu một đồng tiền úp và một đồng tiền ngửa, đó là dấu hiệu tên đã được tổ tiên chấp nhận. Trường hợp cả hai đồng tiền đều ngửa hoặc đều úp có nghĩa là tên không được chấp nhận, và người cúng sẽ phải gieo lại quẻ. Nếu sau ba lần gieo quẻ vẫn không thành công, gia đình phải chọn tên khác cho bé.
Nghi thức khai hoa khi cúng đầy tháng
Sau lễ đặt tên, đến nghi thức khai hoa hay “bắt miếng”. Người cúng rót trà và thắp hương, sau đó bồng bé trên một tay, tay còn lại cầm một nhánh hoa quơ qua miệng bé và nói lời tốt đẹp như: “Mở miệng ra cho có bông, có hoa. Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ. Mở miệng ra cho có bạc, có tiền. Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến”. Kết thúc lễ cúng đầy tháng bé gái, gia đình cùng nhau thưởng thức bữa tiệc và gửi những lời chúc tốt đẹp cùng lì xì cho bé để hoàn tất buổi tiệc.
Một số điều cần lưu ý khi tổ chức lễ cúng đầy tháng cho bé gái
- Theo quan niệm truyền thống, mâm cúng đầy tháng cần phải được sắp xếp đầy đủ và cân đối trên 2 bàn lớn và nhỏ.
- Lễ cúng đầy tháng cho bé gái nên được tổ chức vào buổi sáng sớm hoặc buổi chiều.
- Chọn gà mái luộc hoặc vịt luộc tùy thuộc vào vùng miền.
- Mâm ngũ quả cần bao gồm 5 loại quả khác nhau, tươi ngon và không hỏng hóc.
- Chọn hoa cúng đầy tháng mang ý nghĩa tốt như hoa ly, hoa cát tường, hoa hải đường,...
- Chọn xôi gấc để thể hiện niềm mong ước bé con sẽ gặp nhiều may mắn sau này.
Các câu hỏi phổ biến liên quan đến lễ cúng đầy tháng bé gái
Trong buổi lễ cúng đầy tháng cho bé gái, nét đặc trưng không thay đổi nhiều qua các vùng miền. Các đồ vật cúng chủ yếu bao gồm đĩa xôi, chén chè, con gà hoặc vịt, mâm ngũ quả, trầu cau, nhang, đèn,… Hy vọng rằng sự chia sẻ về lễ cúng đầy tháng cho bé gái từ Mytour sẽ mang lại ích lợi cho các bậc phụ huynh đang nuôi con nhỏ!