Lịch tiêm chủng vắc xin đầy đủ cho trẻ em và người lớn

Lịch tiêm chủng vắc xin đầy đủ nhất 2024 cho trẻ em và người lớn lưu giữ đầy đủ các loại vắc xin quan trọng từ khi sinh ra cho đến khi già đi, ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh, biến chứng và tử vong.

Bài viết được tư vấn y khoa bởi BS. Nguyễn Minh Luân - Chuyên viên Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.

Năm 1796, nhà khoa học Edward Jenner phát minh ra vắc xin đầu tiên trên thế giới phòng bệnh đậu mùa, trở thành một thành tựu y học vĩ đại của nhân loại. Từ khi ra đời, vắc xin đã trở thành một loại vũ khí sắc bén giúp loài người chủ động phòng chống, loại trừ và thanh toán nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, góp phần giảm tỷ lệ tử vong, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho trẻ em và người lớn.

Đến nay đã có hơn 50 bệnh truyền nhiễm đã có vắc xin phòng bệnh cho trẻ em và người lớn. Hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng vắc xin trong chương trình tiêm chủng quốc gia. Trong bối cảnh nhiều dịch bệnh diễn biến phức tạp, tiêm chủng càng trở nên quan trọng, thiết yếu để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.

Việt Nam là quốc gia đã đạt được nhiều thành tựu trong tuyên truyền, phổ biến kiến thức y học thường thức phòng bệnh cho cộng đồng, mọi người, sản xuất vắc xin, tiêm chủng phòng bệnh… Từ khi vắc xin được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng từ năm 1981 đến nay, đã có nhiều triệu trẻ em và người lớn được bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm. Vắc xin đã thanh toán thành công bệnh bại liệt tại Việt Nam, xóa sổ bệnh uốn ván sơ sinh, đặt mục tiêu tiến đến loại trừ bệnh bại liệt, các bệnh như ho gà, bạch hầu, thuỷ đậu… giảm đáng kể số ca mắc và tử vong. (1)

Tuy nhiên, vẫn còn không ít người dân chưa nhận biết đầy đủ thông tin về vắc xin, tiêm chủng hoặc chủ quan lơ là phòng bệnh, điều này dẫn đến nhiều hệ lụy đáng tiếc. Tiêm chủng vắc xin đầy đủ chính là cách bảo vệ sức khoẻ chính bản thân mình, đảm bảo chất lượng cuộc sống và hạnh phúc cho cả gia đình.

Lịch tiêm chủng vắc xin đầy đủ cho trẻ em và người lớn 2024

Lịch tiêm chủng vắc xin cho trẻ từ 0-8 tuổi

0 đến 8 tuổi là giai đoạn đặc biệt mà ba mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi tiêm phòng sớm, đúng lịch và đầy đủ vì những lý do:

• Hệ thống miễn dịch của trẻ giai đoạn này còn non nớt, sức đề kháng kém với bệnh truyền nhiễm.
• Trong 6 tháng sau sinh, miễn dịch thụ động được truyền từ mẹ sang con sẽ dần suy giảm và mất đi khiến trẻ dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh ngoài môi trường.
• Cơ thể yếu ớt của trẻ mỗi khi mắc bệnh sẽ dễ diễn tiến nặng, để lại nhiều di chứng nặng nề cho sức khỏe và tương lai của trẻ, thậm chí nhiều trường hợp không được điều trị kịp thời dẫn đến tử vong.
• Mặt khác, khi bước vào nhà trẻ, mẫu giáo và các cấp học tiếp theo, miễn dịch thu được khi tiêm vắc xin lúc nhỏ đã giảm dần theo thời gian.
• Môi trường học đường còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan bệnh truyền nhiễm, trẻ thường xuyên ăn chung, ngủ chung với các bạn nên nguy cơ nhiễm bệnh cũng cao hơn.
• Nếu không tiêm phòng đầy đủ, trẻ có thể mắc bệnh ảnh hưởng khả năng học tập, tương lai và còn có nguy cơ lây nhiễm bệnh cho các bạn cùng lớp.

Lịch tiêm chủng vắc xin cho trẻ 0-8 tuổi như sau: (2)

Vắc xin phòng bệnh Tháng Tuổi 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 12 15 18 2 - 3 4 - 6 7 - 8 Lao Mũi 1 Viêm gan B* Mũi 1

(24h)

Mũi 2 Mũi 3 Bạch hầu, ho gà, uốn ván Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3 Mũi 4 Mũi 5 Bại liệt Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3 Mũi 4 Mũi 5 Viêm phổi, viêm màng não mủ do Hib Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3 Mũi 4 Tiêu chảy do Rotavirus (Uống) Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3* Viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa do phế cầu khuẩn Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3 Mũi 4 Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu khuẩn B, C Mũi 1 Mũi 2 Cúm mùa Mũi 1 Mũi 2 Tiêm nhắc 1 mũi mỗi năm Viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi do não mô cầu khuẩn A,C,Y,W-135 2 Mũi 1 Mũi Viêm não Nhật Bản (Vắc xin bất hoạt) Mũi 1 + Mũi 2 Mũi 3 Viêm não Nhật Bản (Vắc xin sống giảm độc lực tái tổ hợp) Mũi 1 Tiêm nhắc 1 mũi cách Mũi 1 tối thiểu 12 tháng Sởi, quai bị, rubella (Vắc xin Priorix) Mũi 1 Mũi 2 Mũi 3 Sởi, quai bị, rubella (MMR II) Mũi 1 Mũi 2 Thủy đậu Mũi 1 Mũi 2 Viêm gan A Mũi 1 Mũi 2 Viêm gan A + B Mũi 1 Mũi 2 Thương hàn 1 Mũi, tiêm nhắc mỗi 3 năm Tả Uống 2 liều cách nhau tối thiểu 2 tuần Dại Tiêm dự phòng trước phơi nhiễm 3 mũi và các mũi nhắc đối với người có nguy cơ cao. Tiêm bắt buộc khi phơi nhiễm (5 Mũi nếu chưa từng tiêm dự phòng, 2 Mũi nếu đã tiêm dự phòng)

*Tiêm vắc xin viêm gan B liều sơ sinh để phòng lây truyền bệnh từ mẹ sang con. Nếu tiêm vắc xin phối hợp có thành phần viêm gan B thì theo lịch tiêm của vắc xin phối hợp.

Lịch tiêm chủng cho tuổi vị thành niên và người lớn

Vị thành niên là nhóm đối tượng tồn tại “khoảng trống miễn dịch” lớn, do kháng thể thu được từ các mũi tiêm vắc xin trước đó đã bắt đầu suy giảm đáng kể. Mặt khác, môi trường hoạt động của trẻ vị thành niên là nhà trường, nơi có cơ hội tiếp xúc thường xuyên với nhiều người, cùng bản tính hiếu động làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Đây cũng là độ tuổi của sự hiếu kỳ, tò mò khám phá giới tính, nguy cơ nhiễm các bệnh tình dục nếu quan hệ không an toàn là một thực trạng rất đáng lo ngại ở độ tuổi này. Tổng hợp các yếu tố trên, nếu những đối tượng vị thành niên không được bảo vệ bởi vắc xin có thể là nguồn lây bệnh cho các đối tượng khác và cả cộng đồng.

Người trưởng thành, tuổi càng cao hệ thống miễn dịch càng suy yếu và dễ dàng mắc bệnh. Miễn dịch thu được nhờ tiêm vắc xin khi còn trẻ cũng đã giảm dần theo thời gian, hoặc tác nhân gây bệnh đã thay đổi kháng nguyên nên cần tiêm nhắc lại. Ngoài ra, ở những người có sẵn bệnh lý nền mạn tính, nếu mắc bệnh truyền nhiễm sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm, tăng tỷ lệ nhập viện và tử vong.

Với nhân viên y tế, thường xuyên tiếp xúc với người bệnh, mầm bệnh, nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm cao cũng cần được tiêm vắc xin để phòng bệnh cho bản thân và người nhân. Với người thường xuyên đi du lịch, du học hoặc xuất khẩu lao động tần suất di chuyển nhiều, nếu không được tiêm vắc xin sẽ có nguy cơ cao nhiễm nhiều loại virus/ vi khuẩn gây bệnh cho bản thân và cộng đồng.

Vắc xin phòng bệnh Nhóm đối tượng Vị thành niên Tiền hôn nhân Nhân viên y tế Người cao tuổi Người có bệnh mạn tính Bạch hầu, ho gà, uốn ván √ √ √ √ √ Cúm √ √ √ √ √ Phế cầu √ √ Sởi, quai bị, rubella √ √ √ Thủy đậu √ √ √ Các bệnh ung thư do HPV √ √ Viêm gan B √ √ √ √ Viêm màng não mô cầu √

Lịch tiêm phòng cho bà bầu

Phụ nữ mang thai cần tiêm vắc xin đầy đủ vì các lý do quan trọng sau:

• Nếu người mẹ mắc các bệnh truyền nhiễm khi mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân và sự phát triển của thai nhi, tăng nguy cơ thai chết lưu, sảy thai, hoặc sinh con mắc dị tật bẩm sinh.
• Thai phụ tiêm vắc xin giúp bảo vệ bé trong những tháng đầu đời, khi con chưa đến độ tuổi tiêm chủng. Khi đó, bé sẽ được bảo vệ nhờ vào kháng thể thụ động được truyền từ người mẹ (qua nhau thai, sữa mẹ).

Các loại vắc xin cho phụ nữ mang thai thường được khuyến cáo tiêm vào 3 tháng giữa thai kỳ (tức tháng 4, 5 và 6). Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng loại vắc xin và tình trạng sức khỏe của thai phụ mà các bác sĩ sẽ có những chỉ định tiêm vắc xin phù hợp vào từng giai đoạn thai kỳ.

Trong thai kỳ, bà bầu thường được khuyến cáo tiêm vắc xin phòng ho gà-bạch hầu-uốn ván và vắc xin uốn ván đơn. Ngoài ra, bà bầu có thể chủ động tiêm vắc xin phòng viêm gan B (ở người chưa tiêm vắc xin hoặc tiêm chưa đủ phác đồ, đang nhiễm virus viêm gan C hoặc có các bệnh gan mạn tính khác) và vắc xin cúm theo sự hướng dẫn của các bác sĩ.

Lịch tiêm vắc xin cho bà bầu cụ thể như sau:

• Vắc xin ho gà-bạch hầu-uốn ván: Thường tiêm 1 liều và nhắc lại mỗi 10 năm. Nếu tiêm trong thai kỳ cần tiêm 1 mũi vào 3 tháng giữa hoặc cuối thai kỳ.
• Vắc xin uốn ván:
• Nếu bà bầu chưa tiêm/ không rõ lịch sử tiêm/ chưa tiêm đủ 3 mũi vắc xin liều cơ bản: Tiêm 2 mũi trong thai kỳ và các mũi nhắc sau đó.
• Nếu bà bầu đã tiêm đủ 3 liều cơ bản: Tiêm 2 mũi vắc xin trong thời gian mang thai và 1 mũi nhắc sau đó.
• Nếu bà bầu tiêm đủ 3 liều cơ bản và 1 liều nhắc: Tiêm 1 mũi trong thai kỳ và 1 mũi nhắc sau đó.
• Đối với vắc xin cúm, bà bầu tiêm 1 liều và tiêm nhắc mỗi năm.

Lịch tiêm chủng mở rộng

Từ năm 1981, Việt Nam bắt đầu triển khai Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), nhằm cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ dưới 1 tuổi, bảo vệ trẻ trước các bệnh truyền nhiễm phổ biến có tỷ lệ mắc và tử vong cao. (3)

Lịch tiêm chủng vắc xin cho trẻ theo chương trình Tiêm chủng mở rộng

STT Tuổi của trẻ Vắc xin sử dụng 1 Sơ sinh Vắc xin viêm gan B mũi đầu tiên trong 24 giờ đầu sau sinh

Vắc xin BCG phòng bệnh lao

2 02 tháng Vắc xin phòng ho gà-bạch hầu-uốn ván-viêm gan B-Hib mũi 1 (vắc xin 5 trong 1)

Vắc xin bại liệt uống lần 1 (OPV1)

3 03 tháng Vắc xin phòng ho gà-bạch hầu-uốn ván-viêm gan B-Hib mũi 2 (vắc xin 5 trong 1)

Vắc xin bại liệt uống lần 2 (OPV2)

4 04 tháng Vắc xin phòng ho gà-bạch hầu-uốn ván-viêm gan B-Hib mũi 3 (vắc xin 5 trong 1)

Vắc xin bại liệt uống lần 3 (OPV3)

5 05 tháng Vắc xin bại liệt tiêm lần 1 (IPV1) 6 09 tháng Vắc xin sởi mũi 1

Vắc xin bại liệt tiêm lần 2 (IPV2)

7 18 tháng Vắc xin ho gà-bạch hầu-uốn ván mũi 4

Vắc xin sởi-rubella (MR)

8 Từ 12 tháng tuổi Vắc xin viêm não Nhật Bản mũi 1

Vắc xin viêm não Nhật Bản mũi 2 (1-2 tuần sau mũi 1)

Vắc xin viêm não Nhật Bản mũi 3 (1 năm sau mũi 2)

Lưu ý trước và sau khi tiêm chủng vắc xin

Để đảm bảo an toàn khi tiêm chủng, phụ huynh/người giám hộ khi đưa trẻ đi tiêm chủng cần lưu ý: (4)

• Mang theo phiếu/ sổ tiêm chủng;
• Thông báo nhân viên y tế về tình trạng sức khỏe bé;
• Đề nghị nhân viên y tế thông báo về loại vắc xin tiêm chủng lần này, những phản ứng sau tiêm có thể gặp và hướng dẫn theo dõi trẻ sau tiêm. Đặc biệt là những triệu chứng nghiêm trọng cần đến ngay cơ sở y tế.
• Trong khi tiêm cần giữ trẻ đúng tư thế nhân viên y tế hướng dẫn.
• Cho trẻ ở lại trung tâm 30 phút để được theo dõi và kịp thời xử trí nếu có phản ứng bất thường xảy ra.
• Tiếp tục theo dõi trẻ tại nhà trong vòng 48 giờ sau tiêm.
• Đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất nếu có dấu hiệu bất thường sau tiêm như: Sốt cao, co giật, tím tái, khó thở, thở rít, rút lõm lồng ngực khi thở, ăn kém cùng các phản ứng như sốt nhẹ, quấy khóc, phát ban kéo dài trên 1 ngày.

Với phụ nữ, ngoài các thông tin cơ bản trên cần báo cho bác sĩ biết bản thân có đang mang thai hay không hoặc thời gian dự định có thai, hoặc tình trạng đang cho con bú.

Cần làm gì khi quên tiêm chủng vắc xin đúng lịch?

Tiêm không đủ liều và đúng lịch khiến đáp ứng miễn dịch không phát huy được đầy đủ hiệu quả hoặc không có hiệu quả. Ngoài ra, hiệu quả miễn dịch sau tiêm vắc xin sẽ giảm dần theo thời gian, phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm cơ chế miễn dịch, độ tuổi tiêm phòng và đáp ứng của cơ thể. Khi đến một thời điểm nào đó, kháng thể giảm đi khiến cơ thể không đủ sức chống lại sự tấn công của mầm bệnh. Do đó, nếu vì bất kỳ lý do gì khiến trẻ bỏ lỡ lịch tiêm hoặc tiêm trễ lịch sẽ giảm cơ hội phòng bệnh cho trẻ. Trẻ càng nhỏ, bệnh cũng sẽ càng nặng. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để trẻ được tiếp tục tiêm phòng sớm nhất, giúp “nhắc nhớ” hệ miễn dịch tái sản xuất kháng thể mới và bảo vệ trẻ tốt hơn.

Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC có hệ thống nhắc lịch tiêm qua tin nhắn sms giúp người được tiêm chủng không quên lịch tiêm của mình, lịch sử tiêm chủng của mỗi cá nhân cũng được lưu trữ tại ứng dụng VNVC Mobile App.

Mời Quý Khách tải ứng dụng VNVC Mobile App ngay tại đây.

Tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn ở đâu?

Ra đời vào tháng 6 năm 2017, đến nay Hệ thống tiêm chủng VNVC đã mở rộng hàng trăm trung tâm tiêm chủng chất lượng cao khắp cả nước, sẵn sàng phục vụ nhu cầu tiêm chủng của hàng chục triệu trẻ em và người lớn, kể cả vùng sâu vùng xa, giúp người dân bình đẳng về cơ hội tiêm chủng phòng bệnh, dễ tiếp cận các loại vắc xin chất lượng cao, bảo quản theo tiêu chuẩn quốc tế, quy trình tiêm chủng an toàn, giá thành hợp lý, dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp với nhiều ưu đãi hấp dẫn.

Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC sở hữu đội ngũ bác sĩ, nhân viên y tế chuyên nghiệp trên toàn quốc. 100% bác sĩ, điều dưỡng viên có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, được đào tạo bài bản kiến thức và thực hành tiêm chủng. Thao tác trước trong và sau tiêm được thực hiện và giám sát chặt chẽ bởi hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn cao. Khi đến VNVC, các bác sĩ sẽ khám sàng lọc trước tiêm miễn phí, tận tình tư vấn lịch chích ngừa cho từng đối tượng dựa vào tình trạng sức khỏe, lịch sử tiêm chủng của mỗi cá nhân. Quý khách hàng có thể hoàn toàn an tâm về chất lượng và uy tín khi lựa chọn dịch vụ tiêm chủng tại VNVC.

Để được tư vấn và đặt lịch tiêm, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline 028 7102 6595 hoặc fanpage trungtamtiemchungvnvc.

Chi phí tiêm vaccine tốn bao nhiêu tiền?

Chi phí tiêm vaccine sẽ phụ thuộc vào mỗi loại vắc xin cụ thể, phác đồ tiêm, cơ sở tiêm chủng và thời điểm tiêm phòng. Tại Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, bảng giá tiêm chủng được niêm yết rõ ràng, minh bạch. VNVC cam kết bình ổn giá vắc xin toàn quốc, cam kết không tăng giá trong thời điểm khan hiếm, đồng thời hỗ trợ nhiều chương trình ưu đãi giá, trả góp không lãi suất để nhiều người dân được tiêm chủng đầy đủ, nâng cao tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ em và người lớn, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho người dân Việt Nam.

Hiểu rõ lịch tiêm chủng cho trẻ em và người lớn giúp người dân không bỏ lỡ lịch tiêm chủng; được tiêm đúng lịch, đủ mũi, có được sự bảo vệ tốt nhất trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể phòng ngừa bằng vắc xin. Nếu trễ lịch tiêm vì lý do bất khả kháng, hãy nhanh chóng đến cơ sở tiêm chủng VNVC gần nhất để được các bác sĩ chỉ định tiêm bù trong thời gian sớm nhất.