Suy tĩnh mạch sau 30 năm làm nhân viên văn phòng

Bà Huyền, 64 tuổi, phù chân nhiều ngày không khỏi do suy tĩnh mạch chi dưới mạn tính, được bơm keo sinh học Venaseal để cải thiện triệu chứng.

ThS.BSNT Nguyễn Hồng Vinh, khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP HCM cho biết, bà Huyền đến khám trong tình trạng sưng phù hai bắp chân. Bà kể phát hiện suy tĩnh mạch chi dưới từ ba năm trước, uống nhiều loại thuốc và mang vớ tĩnh mạch đều đặn nhưng bệnh tình thuyên giảm không đáng kể. Một tháng gần đây triệu chứng nặng lên, bà thường xuyên đau nhức chân, vọp bẻ, đêm phải kê cao chân mới ngủ được.

Bà Huyền từng làm nhân viên văn phòng hơn 30 năm. Trung bình mỗi ngày bà ngồi trên 10 giờ ở công sở, rất ít khi đứng dậy do đặc thù công việc phải tiếp nhiều khách hàng. Bà cũng không có thời gian tập thể dục hàng ngày. Đây là yếu tố nguy cơ chính dẫn tới bệnh lý suy tĩnh mạch chi dưới.

ThS.BS.CKI Lê Chí Hiếu, khoa Ngoại Tim mạch - Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP HCM lý giải, không tập thể dục thường xuyên cùng với đặc thù công việc phải ngồi hoặc đứng trong thời gian dài sẽ làm tăng áp lực trong tĩnh mạch, khiến tĩnh mạch “giãn không hồi phục” do ứ máu. Tình trạng giãn tĩnh mạch cũng làm suy yếu các van tĩnh mạch, khiến tĩnh mạch bị suy nặng hơn. Bên cạnh đó, hiện tượng cục máu đông trong hệ tĩnh mạch sâu ở chân (huyết khối tĩnh mạch sâu) cũng là nguyên nhân làm nặng thêm tình trạng suy van tĩnh mạch mạn tính.

Bà Huyền được chẩn đoán suy giãn tĩnh mạch chi dưới mức độ 3, phải thực hiện thủ thuật để loại bỏ tĩnh mạch bệnh, định hướng dòng máu đi lại theo các tĩnh mạch khỏe mạnh khác. Hai phương pháp phù hợp là đốt laser nội mạch (luồn dây đốt vào tĩnh mạch và tiến hành đốt nóng bằng sóng nhiệt để phá hủy tĩnh mạch bị bệnh) và bơm keo tĩnh mạch Venaseal.

So với đốt laser nội mạch, bơm keo tĩnh mạch Venaseal là phương pháp hiện đại được đánh giá cao vì sự tiện lợi, có nhiều ưu điểm vượt trội: không gây tổn thương dọc theo tĩnh mạch do đốt, ít đau hơn, không gây bỏng da, người bệnh không bắt buộc mang vớ tĩnh mạch vùng đùi liên tục sau mổ và thời gian thực hiện thủ thuật nhanh chóng.

Trong vòng 1 giờ, dưới hướng dẫn của siêu âm, các bác sĩ tiến hành luồn dụng cụ vào tĩnh mạch bệnh, bơm keo sinh học vào để kết dính lòng mạch, khiến tĩnh mạch bị ép lại thành một khối dẹt và vô hiệu hóa chức năng, không gây ứ máu ở chi dưới, giúp ngăn ngừa bệnh tiến triển. Dòng máu ở chân sẽ được định hướng đến các tĩnh mạch khỏe mạnh khác để về tim. Thủ thuật được thực hiện với thuốc tê và tiền mê nhẹ nên bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn trong suốt quá trình điều trị mà không hề đau đớn.

Sau thủ thuật vài giờ, bà Huyền đi lại bình thường, không đau, chân hết sưng phù, xuất viện ngay trong ngày. Bà được hướng dẫn mang vớ tĩnh mạch (vớ gối) kết hợp thay đổi lối sống (không đứng/ngồi một chỗ quá lâu, kê cao chân khi ngủ, tập thể dục đều đặn, tránh béo phì…) để ngừa bệnh tái phát.

Cứ 20 người trưởng thành thì có 1 người bị suy tĩnh mạch chi dưới. Bệnh phổ biến ở nữ giới trên 50 tuổi, người thừa cân - béo phì, hút thuốc lá, phụ nữ mang thai hoặc đã mang thai nhiều lần, cha mẹ/anh chị ruột bị suy tĩnh mạch mạn tính, tiền sử huyết khối tĩnh mạch sâu. Đặc biệt, người thường xuyên mang giày cao gót, người làm công việc phải đứng nhiều hoặc ngồi một chỗ trong thời gian dài như giáo viên, nhân viên văn phòng, thu ngân, tiếp viên hàng không… cũng tăng nguy cơ mắc bệnh này.

Theo bác sĩ Hiếu, ngoài hai phương pháp thường được áp dụng cho các trường hợp suy tĩnh mạch chi dưới mức độ trung bình đến nặng) là đốt laser nội mạch và bơm keo tĩnh mạch Venaseal, bệnh ở mức độ nhẹ có thể điều trị bằng thuốc kết hợp thay đổi lối sống lành mạnh. Tùy vào tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc phù hợp như thuốc tăng cường trương lực tĩnh mạch, thuốc chống đông để ngăn ngừa hình thành cục máu đông…

Một số trường hợp suy tĩnh mạch chi dưới dạng mạng nhện (giãn tĩnh mạch nông kích thước dưới 1 mm dưới da), bác sĩ sẽ chích xơ tĩnh mạch nhiều lần để loại bỏ những tĩnh mạch này.

Suy tĩnh mạch chi dưới có thể được ngăn ngừa bằng cách không hút thuốc lá, tránh mặc các loại quần áo bó sát hay đeo thắt lưng quá chặt, không ngồi hoặc đứng quá lâu, hạn chế mang giày cao gót, có chế độ ăn uống thân thiện với trái tim (giảm muối, hạn chế thức ăn chiên rán và các loại thực phẩm chế biến sẵn, tăng cường trái cây, rau củ, chất béo tốt, các loại hạt…), tập thể dục thường xuyên, giữ cân nặng hợp lý.