Lực ma sát trượt là gì | Lý thuyết lực ma sát – Vật Lý 10

Lực ma sát trượt, lực ma sát lăn và lực ma sát nghỉ là 3 lực được học trong vật lý 10, cùng đi sâu và phân tích 3 lực 3 sát này và sự khác nhau của 3 lực ma sát này trong bài viết dưới đây.

1. Lực ma sát trượt

1.1 Sự xuất hiện lực ma sát trượt

- Lực xuất hiện tại mặt tiếp xúc khi vật chuyển động trượt trên một bề mặt.

- Lực có hướng ngược hướng với hướng của vận tốc, làm cản chuyển động của vật.

- Lực có độ lớn tỉ lệ thuận với độ lớn của áp lực và không phụ thuộc diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật.

- Lực ma sát - trượt được tính theo biểu thức dưới đây:

Fms=μt.N

Trong đó: μt là hệ số ma sát trượt phụ thuộc vào tình trạng và vật liệu của hai mặt tiếp xúc và được dùng để tính lực ma sát trượt.

1.2. Đặc điểm độ lớn của lực ma sát trượt

- Lực không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật.

- Lực ma sát càng lớn khi độ lớn của áp lực càng lớn và ngược lại

- Phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng hai mặt tiếp xúc.

2. Lực ma sát lăn

- Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt lăn của vật, lực này có hướng ngược chiều với chiều chuyển động và cản trở chuyển động lăn của vật.

- Hệ số ma sát lăn nhỏ hơn rất nhiều lần hệ số ma sát trượt do diện tích tiếp xúc nhỏ hơn.

- Vai trò và ứng dụng của lực ma sát lăn:

Lực ma sát lăn có giá trị rất nhỏ nếu so với lực ma sát dạng trượt nên để hạn chế tác hại của lực ma sát người ta tìm cách áp dụng dùng lực ma sát lăn nhiều hơn ma sát trượt bằng cách sử dụng các ổ bi, con lăn… Ma sát lăn không cản trở di chuyển nhiều và giúp cho vật chuyển động dễ dàng hơn.

3. Lực ma sát nghỉ

- Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi một vật không di chuyển hoặc vật nằm yên trên bề mặt vật khác.

* Đặc điểm lực ma sát nghỉ:

- Lực ma sát nghỉ có những đặc điểm sau:

+ Điểm đặt lên vật (tại bề mặt tiếp xúc).

+ Phương song song với mặt tiếp xúc của vật.

+Có chiều ngược chiều với chiều hợp lực của ngoại lực (các ngoại lực và thành phần của ngoại lực song song với bề mặt tiếp xúc) hoặc chiều chuyển động của vật.

- Khi lực tác dụng + ngoại lực có chiều song song với mặt tiếp xúc lớn hơn một giá trị nào đó (μt.N) thì vật sẽ trượt đi.

=> Fmsnmax = Fmst

* Vai trò: Lực ma sát nghỉ bằng lực cần thiết phát động giúp các vật chuyển động.

Xem thêm: Công cơ học - Công cơ học là gì